Dr. Joanna Kiliszek leitet die Berliner Niederlassung des Pilecki-Instituts - Instytut Pileckiego

Das Witold-Pilecki-Institut für Solidarität und Tapferkeit gibt einen Wechsel in der Leitung seiner Berliner Niederlassung bekannt.

Berlin, 18.08.2025 – Das Witold-Pilecki-Institut für Solidarität und Tapferkeit gibt einen Wechsel in der Leitung seiner Berliner Niederlassung bekannt. Die Position übernimmt Dr. Joanna Kiliszek, eine erfahrene Kulturmanagerin und Wissenschaftlerin, die Hanna Radziejowska, die Leiterin der Berliner Niederlassung des Instituts, ablöst.

„Die Lage des Instituts in der Nähe des Brandenburger Tors stellt eine Herausforderung dar. Sie erinnert nicht nur an die heikle Geschichte der polnisch-deutschen Beziehungen, sondern auch an die Notwendigkeit einer unvoreingenommenen und offenen Herangehensweise an die polnisch-deutsche Geschichte. Diese Beziehungen sind mit vielen Verletzungen und Emotionen belastet. Sie erfordern eine kritische und bewusste Haltung aller Seiten. Sie dürfen nicht instrumentalisiert und für politische Zwecke missbraucht werden, sagte Dr. Joanna Kiliszek, Leiterin der Berliner Abteilung des Pilecki-Instituts, auf einer Pressekonferenz.

- Das Pilecki-Institut stärkt als Forschungsinstitut die polnische Wissenschaft und Kultur und schafft gleichzeitig Raum für eine fundierte wissenschaftliche Reflexion über die Erfahrungen des 20. Jahrhunderts. Eine weitere wichtige Aufgabe ist es, das Wissen über Witold Pilecki und andere Polen, die sich gegen Totalitarismen auflehnten, zu verbreiten, damit ihr Zeugnis im Bewusstsein der heutigen Gesellschaften präsent bleibt. Bei der Umsetzung dieser Mission in Berlin sind wir uns bewusst, dass wir hier Gäste sind – wir handeln mit Respekt für den lokalen Kontext, vertreten gleichzeitig die polnische Perspektive und bleiben Partner im Dialog – fügte Dr. Joanna Kiliszek hinzu.

Joanna Kiliszek übernahm die Position in der Übergangsphase als amtierende Direktorin. 

Profil von Dr. Joanna Kiliszek

Dr. Joanna Kiliszek ist Kunsthistorikerin, Kuratorin und Kulturmanagerin. Sie arbeitete in den wichtigsten polnischen Kulturinstitutionen in Deutschland. Sie leitete das Polnische Institut in Leipzig und das Polnische Institut in Berlin und war in Warschau stellvertretende Direktorin des Adam-Mickiewicz-Instituts, wo sie für das internationale Programm verantwortlich war. Ihre Karriere begann sie als Direktorin der Warschauer Galerie Dziekanka, einem der wichtigsten Orte für zeitgenössische Kunst jener Zeit.

Sie war Kuratorin zahlreicher Ausstellungen in Polen und Deutschland, darunter einer Retrospektive eines der bedeutendsten realistischen Maler Europas – Neo Rauch – in der Zachęta Narodowa Galeria Sztuki (Nationale Kunstgalerie). Sie arbeitete mit führenden polnischen und ausländischen Künstlern zusammen, darunter Katarzyna Kozyra, Piotr Uklański, Stanisław Dróżdż, Leon Tarasewicz und Aneta Grzeszykowska.

Sie realisierte Forschungsprojekte, darunter „Widzialne Niewidzialne” (Das Sichtbare Unsichtbare) über die bildende Kunst in Polen und ihre Rezeption. Sie war Mitglied der Jury des Preises des Präsidenten der Universität der Künste Berlin. Sie ist Autorin der englischsprachigen Publikation „Values and Evaluation of Modern and Contemporary Visual Art. The Role of Reflective Practice” (Werte und Bewertung moderner und zeitgenössischer bildender Kunst. Die Rolle der reflektierenden Praxis). Sie ist Mitglied der Internationalen Vereinigung der Kunstkritiker (AICA) und des Bürgerforums für zeitgenössische Kunst.

Im Jahr 2019 promovierte sie im Rahmen des NACCA M. Skłodowska-Curie Innovative Training Network an der Akademie der Bildenden Künste in Warschau.

Kontakt für Medien:
Luiza Jurgiel-Żyła
Pressesprecherin
Tel. +48 600 902 681
l.jurgiel-zyla@instytutpileckiego.pl

Über das Witold-Pilecki-Institut für Solidarität und Tapferkeit:

Das Pilecki-Institut ist eine polnische Forschungsinstitution, deren Aufgabe es ist, unabhängige und interdisziplinäre Forschungen zur Geschichte des 20. Jahrhunderts durchzuführen, mit besonderem Schwerpunkt auf den Erfahrungen mit Totalitarismus und Autoritarismus in Mittel- und Osteuropa.

Die Tätigkeit des Instituts basiert auf drei Säulen: wissenschaftliche Forschung, Popularisierung und Gedenken. Das Institut führt Forschungs-, Bildungs- und Ausstellungsprojekte durch, dokumentiert das Schicksal von Menschen, die von Totalitarismus betroffen waren, entwickelt die Zusammenarbeit mit nationalen und internationalen akademischen Zentren und macht historische Quellen für nachfolgende Generationen zugänglich.

Das Pilecki-Institut hat seinen Sitz in Warschau, eine Niederlassung in Berlin und Zweigstellen in New York und Rapperswil. Der Namenspatron des Instituts ist Rittmeister Witold Pilecki – Zeuge und Opfer zweier totalitärer Regime, Symbol für Mut und das Streben nach einem freien Polen.

Informacja prasowa

DR JOANNA KILISZEK NA CZELE BERLIŃSKIEGO ODDZIAŁU INSTYTUTU PILECKIEGO

Berlin, 18.08.2025 roku – Instytut Solidarności i Męstwa im. Witolda Pileckiego ogłasza zmianę na stanowisku kierowniczki oddziału w Berlinie. Funkcję obejmuje dr Joanna Kiliszek, doświadczona menedżerka kultury i naukowczyni, która zastępuje Hannę Radziejowską, kierującą berlińskim oddziałem Instytutu od 2019 roku.

Nowa kierowniczka będzie odpowiedzialna za wzmocnienie części badawczej Instytutu przy wsparciu naukowców z Warszawy, a także za rozwijanie dialogu polsko-niemieckiego w obszarze historii, kultury i pamięci.

– Dr Joanna Kiliszek wielokrotnie w swojej karierze udowodniła, że jest sprawną menedżerką i potrafi budować współpracę między instytucjami kultury i nauki. Jestem przekonany, że jej doświadczenie i wizja pozwolą nadać berlińskiemu oddziałowi Instytutu Pileckiego nową dynamikę w badaniach i działalności publicznej – podkreślił prof. Krzysztof Ruchniewicz, dyrektor Instytutu Pileckiego.

- Lokalizacja instytutu w pobliżu Bramy Brandenburskiej stanowi wyzwanie. Przypomina nie tylko o delikatnej historii stosunków polsko-niemieckich, ale także o potrzebie bezstronnego i otwartego podejścia do historii polsko-niemieckiej. Relacje te są obciążone wieloma krzywdami i emocjami. Wymagają one krytycznego i świadomego podejścia wszystkich stron. Nie mogą być instrumentalizowane i wykorzystywane do politycznych celów – powiedziała na konferencji prasowej dr Joanna Kiliszek, kierowniczka oddziału Instytutu Pileckiego w Berlinie. 

- Instytut Pileckiego, jako instytut badawczy umacnia polską naukę i kulturę, a zarazem tworzy przestrzeń rzetelnej refleksji naukowej nad doświadczeniem XX wieku. Jego ważnym zadaniem jest także upowszechnianie wiedzy o Witoldzie Pileckim i innych Polakach, którzy przeciwstawiali się totalitaryzmom, tak aby ich świadectwo było obecne w świadomości współczesnych społeczeństw. Realizując tę misję w Berlinie, pamiętamy, że jesteśmy tutaj gośćmi – działamy z szacunkiem dla lokalnego kontekstu, reprezentując jednocześnie polską perspektywę i pozostając partnerem w dialogu – dodała dr Joanna Kiliszek.

Dr Joanna Kiliszek objęła stanowisko w okresie przejściowym, jako pełniąca obowiązki. 

Sylwetka dr Joanny Kiliszek

Dr Joanna Kiliszek jest historyczką sztuki, kuratorką i menedżerką kultury. Pracowała w najważniejszych polskich instytucjach kulturalnych w Niemczech. Kierowała Instytutem Polskim w Lipsku i Instytutem Polskim w Berlinie, a w Warszawie była zastępczynią dyrektora Instytutu Adama Mickiewicza odpowiedzialną za program międzynarodowy. Swoją działalność rozpoczęła jako dyrektorka warszawskiej Galerii Dziekanka, jednego z kluczowych miejsc sztuki współczesnej tamtego czasu.

Była kuratorką licznych wystaw w Polsce i Niemczech, w tym retrospektywy jednego z najważniejszych malarzy realistów w Europie – Neo Raucha – w Zachęcie Narodowej Galerii Sztuki. Współpracowała z czołowymi artystami polskimi i zagranicznymi, m.in. Katarzyną Kozyrą, Piotrem Uklańskim, Stanisławem Dróżdżem, Leonem Tarasewiczem czy Anetą Grzeszykowską.

Realizowała projekty badawcze, w tym „Widzialne Niewidzialne” poświęcone sztukom wizualnym w Polsce i ich recepcji. Była członkinią jury Nagrody Prezydenta Uniwersytetu Sztuk Pięknych w Berlinie. Jest autorką anglojęzycznej publikacji Values and Evaluation of Modern and Contemporary Visual Art. The Role of Reflective Practice. Należy do Międzynarodowego Stowarzyszenia Krytyków Sztuki (AICA) oraz Obywatelskiego Forum Sztuki Współczesnej.

W 2019 roku obroniła doktorat w ramach programu NACCA M. Skłodowska-Curie Innovative Training Network na Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie.

Kontakt dla mediów:

Luiza Jurgiel-Żyła

Rzeczniczka prasowa

tel. +48 600 902 681 

l.jurgiel-zyla@instytutpileckiego.pl 

O Instytucie Solidarności i Męstwa im. Witolda Pileckiego:

Instytut Pileckiego to polska instytucja naukowo-badawcza, której misją jest prowadzenie niezależnych i interdyscyplinarnych badań nad historią XX wieku, ze szczególnym uwzględnieniem doświadczeń totalitaryzmów i autorytaryzmów w Europie Środkowo-Wschodniej.

Działalność Instytutu opiera się na trzech filarach: badaniach naukowych, popularyzacji oraz upamiętnianiu. Instytut prowadzi projekty badawcze, edukacyjne i wystawiennicze, dokumentuje losy osób dotkniętych totalitaryzmami, rozwija współpracę z krajowymi i zagranicznymi ośrodkami akademickimi oraz udostępnia źródła historyczne kolejnym pokoleniom.

Instytut Pileckiego działa w Warszawie, posiada oddział w Berlinie oraz filie w Nowym Jorku i Rapperswilu. Patronem Instytutu jest rotmistrz Witold Pilecki – świadek i ofiara dwóch totalitaryzmów, symbol odwagi i dążenia do wolnej Polski.